Op zoek naar Cornelie - het verhaal van het verdwenen portret

Op zoek naar Cornelie

In 1809 komt Landgoed Keukenhof, na een periode van verkoop en verhuur, in familiebezit en blijft het particulier eigendom tot 2003. Tweemaal vererft het landgoed via de vrouwelijke lijn, namelijk op Cecile Marie barones van Pallandt-Steengracht in 1846 en vervolgens op haar dochter Cornelia Johanna, genoemd Cornelie. Hoewel ze haar leven wijdde aan het beheer van de buitenplaats, zijn zichtbare sporen van haar op Landgoed Keukenhof volledig verdwenen. Opvallend is dat ze niet eens met een portret in de schilderijencollectie is vertegenwoordigd. Wie was deze vrouw en waarom ontbreekt een zichtbare herinnering aan haar?

Na overlijden van haar broer Frederik Willem Anne in 1878 wordt Cornelie de erfgenaam van Keukenhof. Terwijl haar echtgenoot Jan Carel Elias graaf van Lynden carrière maakt aan het hof van koning Willem III, houdt zij toezicht op het landgoed, regelt pachtzaken en verdedigt haar eigendomsrechten met een opmerkelijke standvastigheid.

Haar reputatie is echter dubbel: waar haar man als ‘Goede Carel’ bekendstaat, wordt Cornelie door tijdgenoten als streng en ontoegankelijk beschreven. In 1885 schildert Pieter de Josselin de Jong een portret van Jan Carel Elias. Het schilderij lijkt als pendant bedoeld, maar een bijpassend portret van Cornelie ontbreekt.

Ook hangen twee portretten door Jean Baptiste van der Hulst aan de muren in Kasteel Keukenhof: een groot staatsieportret van haar moeder Cecile Marie samen met de 8-jarige zoon en toenmalige erfgenaam Frederik Willem Anne uit 1846 en een portretje van haar vader, Carel Anne Adriaan baron van Pallandt uit 1847. Maar geen portret van Cornelie…

Een zoektocht in archieven bracht recent een verrassende ontdekking: op kasteel Rechteren dook een onbekend meisjesportret op van Jean Baptiste van der Hulst uit 1847. Het bleek het langgezochte portret van Cornelie op zevenjarige leeftijd, na haar dood in 1923 gelegateerd aan haar kleindochter Carola Elisabeth Aurelia Anna van Lynden. Carola trouwde met Adolf Reinhard Seger graaf van Rechteren-Limburg-Speckfeld en zo kwam het schilderij op kasteel Rechteren in Dalfsen terecht. Maar na haar dood in 1986 raakte het portret van Cornelie in langzaam vergetelheid.

Stichting Kasteel Rechteren heeft nu het schilderij in bruikleen gegeven aan Kasteel Keukenhof. Na restauratie heeft de vergeten vrouw achter het landgoed nu eindelijk weer een gezicht gekregen.